Bệnh thương hàn gà là một trong những loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây thiệt hại lớn về kinh tế. Không chỉ làm giảm năng suất, bệnh còn có khả năng lây lan nhanh chóng trong đàn gà nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Hãy cùng 789club tìm hiểu chi tiết về bệnh này ở gà trong bài viết dưới đây.
Bệnh thương hàn gà là gì?
Bệnh thương hàn gà (tên khoa học: Salmonellosis hay Pullorum disease) là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Salmonella Pullorum gây ra. Loại vi khuẩn này tồn tại khá dai dẳng trong môi trường, có thể sống trong chuồng trại, thức ăn, nước uống và thậm chí trong cơ thể gà mang trùng.
Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất là ở gà con dưới 3 tuần tuổi, do sức đề kháng yếu. Ở gà trưởng thành, vi khuẩn vẫn có thể tồn tại âm thầm và phát tán ra môi trường thông qua phân thải.
Nguyên nhân gây bệnh thương hàn gà
Dưới đây là các nguyên nhân chính gây bệnh thương hàn gà mà người chăn nuôi cần đặc biệt lưu ý:
Vi khuẩn Salmonella Pullorum là tác nhân chính
Bệnh thương hàn gà chủ yếu do vi khuẩn Salmonella Pullorum gây ra. Đây là loại vi khuẩn rất bền vững và có thể tồn tại lâu dài trong môi trường, đặc biệt là trong các chuồng trại ẩm thấp, không được vệ sinh sạch sẽ.
Vi khuẩn Salmonella Pullorum có thể sống trong trứng, phân gà, nước uống, thức ăn và dụng cụ chăn nuôi, khiến việc kiểm soát bệnh trở nên khó khăn nếu không có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Vi khuẩn này có khả năng xâm nhập vào cơ thể gà thông qua tiêu hóa hoặc hô hấp, gây nhiễm trùng và ảnh hưởng đến sức khỏe của gà.
Truyền qua trứng (lây truyền dọc)
Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến bệnh thương hàn gà lây lan trong đàn chính là việc lây truyền qua trứng. Gà mái mang mầm bệnh có thể truyền vi khuẩn Salmonella sang trứng mà không có dấu hiệu bệnh rõ ràng.
Khi gà con nở ra từ trứng này, chúng có thể mang mầm bệnh ngay từ khi mới sinh và trở thành nguồn lây nhiễm trong đàn. Điều này đặc biệt nguy hiểm vì gà con khi bị nhiễm bệnh thường rất yếu và dễ chết sớm, gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi.
Vệ sinh chuồng trại kém
Môi trường chuồng trại không được vệ sinh sạch sẽ và không được sát trùng định kỳ là một trong những điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn Salmonella phát triển và lây lan. Phân gà chứa vi khuẩn nếu không được xử lý đúng cách sẽ là nguồn mầm bệnh lây nhiễm nhanh chóng trong đàn.
Hơn nữa, các chất độn chuồng, máng ăn, máng uống không được làm sạch thường xuyên cũng có thể là nơi vi khuẩn sinh sôi và xâm nhập vào cơ thể gà qua ăn uống hoặc tiếp xúc trực tiếp.
Thức ăn, nước uống nhiễm khuẩn
Thức ăn mốc, ôi thiu, hoặc nước uống không đảm bảo vệ sinh là nguyên nhân quan trọng khiến bệnh thương hàn gà lây lan nhanh trong đàn. Khi cho gà ăn thức ăn không an toàn hoặc nước uống bị nhiễm khuẩn, mầm bệnh sẽ dễ dàng xâm nhập vào cơ thể gà qua hệ tiêu hóa, gây ra nhiễm trùng.
Do đó, việc kiểm tra nguồn thức ăn, nước uống và bảo đảm chúng luôn sạch sẽ, không bị ôi thiu hoặc nhiễm khuẩn là một trong những biện pháp phòng ngừa quan trọng.
Lây lan qua tiếp xúc gián tiếp
Bệnh thương hàn gà có thể lây lan qua tiếp xúc gián tiếp từ các vật dụng chăn nuôi bị nhiễm mầm bệnh. Các dụng cụ chăn nuôi, như máng ăn, máng uống, quần áo của người chăm sóc, xe vận chuyển hoặc các dụng cụ khác, nếu không được vệ sinh sạch sẽ, có thể mang theo vi khuẩn Salmonella và truyền nhiễm sang các con gà khỏe mạnh.
Hơn nữa, các vật dụng này có thể tiếp xúc với gà khỏe trong khi chúng đang ăn hoặc uống, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Cách phòng bệnh thương hàn gà chuẩn nhất
Dưới đây là một số cách phòng bệnh thương hàn gà hiệu quả mà người chăn nuôi nên thực hiện để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm và bảo vệ sức khỏe đàn gà:
Vệ sinh chuồng trại định kỳ
Vệ sinh sạch sẽ chuồng trại là một yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa mầm bệnh xâm nhập vào đàn gà. Cần phải dọn dẹp phân gà, thay mới chất độn chuồng, và sát trùng chuồng trại ít nhất mỗi tuần một lần, đặc biệt là trong mùa mưa, khi độ ẩm trong chuồng cao.
Sử dụng các loại thuốc sát trùng an toàn cho vật nuôi để tiêu diệt vi khuẩn Salmonella và các mầm bệnh khác có thể tồn tại trong môi trường chuồng trại.
Kiểm soát nguồn thức ăn và nước uống
Nguồn thức ăn và nước uống là một trong những con đường chính giúp vi khuẩn Salmonella xâm nhập vào cơ thể gà. Vì vậy, cần phải đảm bảo thức ăn sạch sẽ, không mốc, ôi thiu và nước uống luôn sạch sẽ, không bị ô nhiễm.
Đặc biệt, không nên cho gà ăn thức ăn có nguồn gốc không rõ ràng hoặc không được bảo quản đúng cách. Cần kiểm tra nguồn cung cấp thức ăn, nước uống thường xuyên để ngăn ngừa sự nhiễm khuẩn.
Tiêm phòng đầy đủ
Tiêm phòng là một trong những biện pháp quan trọng nhất để phòng ngừa bệnh thương hàn gà. Việc tiêm các loại vaccine phòng bệnh thương hàn giúp tăng cường khả năng miễn dịch cho gà và hạn chế mức độ lây lan của vi khuẩn Salmonella trong đàn.
Cần tuân thủ lịch tiêm phòng đúng quy định, bao gồm tiêm cho gà con và tiêm nhắc lại khi cần thiết. Thực hiện tiêm phòng đúng thời gian và đủ liều lượng giúp bảo vệ đàn gà khỏi bệnh tật.
Kiểm soát gà giống và nhập đàn cẩn thận
Để ngăn ngừa bệnh thương hàn gà, cần phải kiểm tra nguồn giống thật kỹ lưỡng trước khi đưa vào đàn. Gà giống phải được kiểm dịch và có nguồn gốc rõ ràng, không có dấu hiệu nhiễm bệnh.
Nếu mua gà giống từ những nơi không uy tín, nguy cơ lây nhiễm bệnh sẽ rất cao. Cần yêu cầu cung cấp giấy chứng nhận kiểm dịch, đồng thời cách ly gà mới nhập vào trại ít nhất 14 ngày trước khi cho hòa nhập với đàn chính.
Cách ly gà bị bệnh và điều trị kịp thời
Khi phát hiện gà có dấu hiệu nhiễm bệnh, cần cách ly ngay lập tức những con gà bị bệnh để tránh lây lan ra cả đàn. Đồng thời, điều trị kịp thời bằng thuốc kháng sinh phù hợp dưới sự hướng dẫn của bác sĩ thú y. Không nên tự ý dùng thuốc mà không có sự tư vấn chuyên môn vì có thể khiến bệnh tình trở nên trầm trọng hơn hoặc tạo ra sự kháng thuốc.
Kết luận
Bệnh thương hàn gà là một trong những loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và phổ biến nhất trong chăn nuôi gà. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh có thể khiến cả đàn chết hàng loạt, gây tổn thất nghiêm trọng. Hãy thường xuyên theo dõi 789club để hiểu rõ chi tiết hơn về chủ đề này