Cách lai tạo gà đá cựa không chỉ đơn giản là chọn giống, mà còn là quá trình tỉ mỉ đòi hỏi người chơi gà phải hiểu rõ đặc điểm từng giống để kết hợp sao cho hiệu quả nhất. Trong bài viết này, 789club sẽ chia sẻ những phương pháp lai tạo phổ biến, giúp bạn tạo ra những chiến kê mạnh mẽ và bền bỉ.
Chọn giống gà bố mẹ chất lượng là bước đầu tiên
Trước khi bắt tay vào quá trình cách lai tạo gà đá cựa, điều tiên quyết cần thực hiện chính là lựa chọn giống gà bố mẹ thật sự chất lượng, bởi đây là nền tảng cốt lõi quyết định đến sự thành công của thế hệ gà chiến sau này.
- Gà trống giống: Một con gà trống đạt chuẩn lai tạo trước tiên phải có thành tích thi đấu ấn tượng, từng tham gia và chiến thắng trong nhiều trận đấu thực chiến, thể hiện bản lĩnh cũng như sự gan lì trên sân.
- Gà mái nền: Một con gà mái nền đạt chuẩn của cách lai tạo gà đá cựa thường là giống mái nòi thuần chủng, nổi bật với bản tính gan lì, bền bỉ, đồng thời có khả năng nuôi con rất tốt, đảm bảo đàn gà con phát triển đồng đều và khỏe mạnh ngay từ những ngày đầu.
Phương pháp lai tạo gà đá cựa được ưa chuộng
Tùy vào mục tiêu cụ thể và đặc điểm của đàn gà bố mẹ mà người chăn nuôi sẽ cân nhắc để áp dụng cách lai tạo gà đá cựa phù hợp, nhằm tạo ra những chiến kê hội tụ đầy đủ tố chất từ sức bền, độ lì đòn cho đến khả năng ra đòn nhanh, chính xác và hiệu quả.
Lai cận huyết (inbreeding)
Cách lai tạo gà đá cựa cận huyết là hình thức lai giữa các cá thể có cùng huyết thống trong họ hàng gần như cha – con, anh – em cùng mẹ, hoặc ông – cháu. Mục đích của phương pháp này là giữ lại và phát huy những gen trội quý giá như sức bền, sự lì đòn, khả năng chịu đòn tốt hoặc những đặc điểm đặc biệt như chân cựa sắc bén, màu lông hiếm gặp.
Đây là cách lai tạo gà đá cựa thường được áp dụng khi trong đàn có những cá thể nổi bật về khả năng thi đấu, cần duy trì và nhân rộng dòng gen này.
Lai xa (outbreeding)
Khác với lai cận huyết, lai xa là hình thức kết hợp giữa hai dòng gà hoàn toàn khác nhau, ví dụ như gà trống thuộc dòng A và gà mái thuộc dòng B. Mục đích của phương pháp này là tạo ra thế hệ F1 có sự kết hợp hài hòa giữa các đặc tính ưu việt từ cả hai bên bố mẹ, chẳng hạn như tốc độ ra đòn của dòng A và độ bền của dòng B.
Đây là cách lai tạo gà đá cựa phổ biến trong các trại giống chuyên nghiệp, nơi cần tạo ra số lượng lớn gà chiến có khả năng thi đấu tốt.
Lai cải tiến (crossback)
Lai cải tiến là phương pháp lai tiếp đời con F1 với một trong hai giống gốc (gà bố hoặc gà mẹ ban đầu) nhằm tăng cường hoặc tái tạo lại các đặc điểm nổi trội của giống gốc.
Đây là cách lai tạo gà đá cựa giúp điều chỉnh tính trạng theo hướng người nuôi mong muốn, thường áp dụng khi F1 có tiềm năng tốt nhưng cần cải thiện thêm một số điểm để phù hợp với mục tiêu chiến đấu.
Kỹ thuật chăm sóc sau lai tạo
Đây là giai đoạn nhạy cảm, đòi hỏi người nuôi phải đầu tư thời gian, công sức và kiến thức chuyên môn để đảm bảo sự phát triển toàn diện cho gà con từ khi còn trong trứng đến lúc trưởng thành. Dưới đây là ba giai đoạn chăm sóc quan trọng cần đặc biệt chú ý trong cách lai tạo gà đá cựa:
- Giai đoạn ấp trứng: Tốt nhất nên thu trứng sau khi gà mái đẻ khoảng 10–12 quả để đảm bảo chất lượng trứng đồng đều. Máy ấp nên được điều chỉnh ở mức nhiệt lý tưởng từ 37.5–38°C và độ ẩm duy trì ổn định trong khoảng 60–65%.
- Giai đoạn úm gà con: Sau cách lai tạo gà đá cựa và trứng nở, gà con bước vào giai đoạn úm – giai đoạn quan trọng nhất trong 3 tuần đầu đời. Cần sử dụng bóng đèn úm (đèn sợi đốt hoặc đèn hồng ngoại) để giữ nhiệt độ chuồng ổn định trong khoảng 32–34°C trong tuần đầu, sau đó giảm dần 1–2°C mỗi tuần.
- Giai đoạn hậu bị: Khi gà con đạt từ 1–2 tháng tuổi, chúng bắt đầu bước sang giai đoạn hậu bị – giai đoạn chuẩn bị nền tảng cho việc huấn luyện và chọn lọc chiến kê. Các khẩu phần ăn nên bổ sung thêm protein từ đậu nành, cá, tép nhỏ, cùng với canxi và các loại vitamin thiết yếu như A, D3, E nhằm hỗ trợ xương chắc khỏe, lông mượt và hệ miễn dịch ổn định.
Những giống gà đá cựa được ưa chuộng khi lai tạo
Để cách lai tạo gà đá cựa ra những chiến kê vượt trội về sức mạnh, tốc độ và khả năng chịu đòn, việc lựa chọn giống gà nền đóng vai trò then chốt. Mỗi giống gà sẽ mang trong mình những đặc điểm di truyền riêng biệt, từ ngoại hình, thể lực cho đến phong cách thi đấu.
Giống gà Mỹ nổi bật
Là một trong những dòng gà nổi bật nhất trong đấu trường gà đá cựa dao, gà Mỹ gây ấn tượng mạnh bởi tốc độ ra đòn cực nhanh, khả năng tấn công chớp nhoáng và kỹ năng xử lý tình huống linh hoạt.
Nhờ sở hữu đôi chân mạnh mẽ cùng bộ lông gọn gàng, gà Mỹ thường được lựa chọn làm giống trống trong cách lai tạo gà đá cựa nhằm tăng tốc độ ra đòn và sự chủ động cho thế hệ con.
Tuy nhiên, nhược điểm của giống gà này là sức chịu đòn không quá cao, thể lực không bền như các giống gà châu Á, nên cần phối giống khéo léo để cân bằng lại yếu tố sức bền.
Giống gà Peru Nam Mỹ
Thuộc dòng gà Nam Mỹ, gà Peru có thể hình to lớn, khung xương chắc chắn, bộ ngực nở và cánh dài – là biểu hiện của một chiến kê có sức bật và lực đá đáng gờm trong cách lai tạo gà đá cựa. Không chỉ mạnh mẽ trong các pha tấn công, gà Peru còn nổi bật với bộ cựa to, chắc khỏe, rất phù hợp để gắn cựa dao lớn hoặc cựa tròn.
Một điểm cộng nữa là giống gà này có khả năng lai tạo khá tốt, đặc biệt dễ kết hợp với các dòng gà châu Á trong cách lai tạo gà đá cựa, trong đó có gà Việt Nam, để tạo ra những thế hệ F1 vừa lực lưỡng vừa có tốc độ và sự lì đòn.
Gà nòi Việt Nam
Được xem là “hồn cốt” của làng đá gà truyền thống Việt Nam, giống gà nòi không chỉ nổi bật bởi thể lực dẻo dai mà còn bởi tinh thần chiến đấu gan lỳ, bền bỉ đến phút cuối cùng. Dáng đứng hiên ngang, bước đi uy nghi, cùng đôi mắt sắc bén là những điểm dễ nhận biết của gà nòi.
Loại gà này phù hợp với cả cựa sắt và cựa thường, và thường được sử dụng làm gà mái nền trong các cách lai tạo gà đá cựa nhờ khả năng truyền gen ổn định. Ngoài ra, gà nòi còn được đánh giá cao ở khả năng chăm con, sức đề kháng tốt, ít bệnh, rất thích hợp để nuôi dưỡng và phát triển đàn gà chiến.
Lời kết
Cách lai tạo gà đá cựa như 789club đã nêu ở trên không chỉ đơn giản là cho gà trống và mái phối giống mà là một quá trình khoa học, đòi hỏi người chơi phải hiểu sâu về di truyền, giống nòi và kỹ năng chăm sóc. Việc đầu tư đúng hướng vào lai tạo sẽ giúp bạn sở hữu những chiến kê bất bại trên đấu trường.